آسیاب آبی اشکذر

مسجد حاج رجبعلی اشکذر

مسجدی با شکوه، دارای ایوانی تابستانی و گرمخانه و چهار دری ورودی با ستون هایی معتبر و صحن و گنبد. بانی مسجد حاج ملا رجبعلی فرزند میرزا عبدا… فراهانی الاصل مشهور به اشتری و در سال 1215 تا 1220 قمری ساخته شده است. در ایوان تابستانی در داخل محراب سنگ مرمری نصب است که میان آن نقش قندیل آویخته ای تراشیده شده و در حاشیه ان آیاتی از قرآن مجید نوشته شده است. این مسجد دارای زیلوهایی است به تاریخ : 1220، 1247، 1258 و 1283 قمری که نام واقف و موقوفات بر آن نقش بسته است. مسجد دارای وقف نامه معتبر، بلند بالا و طومار شکلی که تاریخ آن به سال 1227 قمری می باشد. مسجد حاجی رجب علی اشکذر مربوط به دوره قاجار است و در اشکذریزد، محله توده واقع شده و این اثر تاریخی از 2 قسمت سردخانه و گرم خانه تشکیل شده است

بقعه سلطان محمود شاه و روستای بندرآباد

بقعه سلطان (محمود شاه) بندرآباد رستاق یکی از مجموعه‌های تاریخی شهرستان اشکذر است که نیاز به معرفی و توجه بیشتری دارد این مجموعه تاریخی بسیار زیبا و ارزشمند در روستایی به نام بندرآباد واقع‌شده است. در این مجموعه محرابی به چشم می‌خورد که طرفین آن دو اتاق کوچک با تزئینات کاشی فیروزه‌ای وجود دارد. در این بقعه آثار و قبور متعددی دیده می‌شود که محل دفن عده‌ای از مشایخ سلسله دارائی است.این بنا که در روستای بندرآباد واقع شده است، خانقاه شیخ تقی الدین دادامحمد (شیخداد) بوده است. از حیث نقشه ساختمانی و طرز بنا به مسجد شباهت کامل دارد

 

مسجد ریگ مجومرد از آثار تاریخی قرن نهم هجری قمری است که به علت هجوم ریگ، تا سال 1370 هـ. ش در زیر شن مدفون بوده ولی چند سالی است که از زیر شن بیرون آمده است. در اطراف آن نیز تپه های ماسه ای فراوانی دیده می شود. بانی احتمالی مسجد ریگ رضوانشهر ، حاجی کمال الدین است که قبر آن در وسط بقعه با خط نسخ خوش بر کاشی معرق خودنمایی می کند. محراب مسجد هم مزیّن به کاشی کاری معرّق می باشد. البته در زمان بازسازی مسجد، بقعه ای با 23 قبر کاشی کاری شده نمایان شده که همگی بدون تاریخ هستند.

آب انبار هفت بادگیری عصر آباد

آب انبار هفت بادگیری عصرآباد متعلق به عهد مظفرالدین شاه قاجار می باشد که در روستای عصر آباد زارچ قرار گرفته است. این آب انبار توسط یک زرتشتی و مخصوص زرتشتیان همان روستا ساخته شده اما به دلیل قرارگیری بر سر راه قدیم و زیارتی یزد مشهد با وجود یک راه ورودی، دو پاشیر جداگانه دارد که توسط تیغه ای آجری از هم جدا شده است. آب انبار هفت بادگیری عصر آباد ، نه تنها از نظر تعداد بادگیر رتبه اول را دارد، بلکه جزو اندک آب انبارهای دو مخزنی ایران نیز محسوب می شود که به هم چسبیده اند. ارتفاع بادگیرها از سطح زمین حدود شش متر می باشد. بادگیرها به شکل زیبایی تزیین شده اند و در نمایی دوردست هر هفت بادگیر آن در یک ردیف به صف ایستاده اند که از شاهکارهای معماری ایران زمین به حساب می آیند. این بنا به شماره 7753 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مجموعه حجت ‌آباد

مجموعه‌ی تاریخی و ارزشمند «حجت‌آباد» در روستایی به همین نام، قرار دارد و متشکل از بخش‌هایی همچون باغ، ساختمان‌های متعدد، حمام، آب‌انبار، ساباط و کاروانسرا است. این مجموعه‌ی عظیم به دستور و نیابت «میرزا محمد مستوفی» از حاکمان وقت یزد احداث شده است. اثری برجای مانده از دوران حکومت قاجاریان و اواخر پادشاهی ناصرالدین شاه که در مسیر «قنات قدیمی حجت آباد»، قرار دارد. ساختمان باغ این مجموعه دارای مساحتی 1400 متر مربع و در سه طبقه احداث شده که از قسمت‌هایی همچون سرسرا، هشتی، چندین اتاق، راهروهایی چهارگانه، ایوان و گنبد، تشکیل شده است. از ویژگی‌های جالب آن، تزئینات این باغ به وسیله‌ی آجر است که بسیار زیبا و هنرمندانه صورت گرفته و به عنوان میراث ملی کشور، به ثبت رسیده است.

قلعه تاریخی ابراهیم آباد صدوق

قلعه تاریخی ابراهیم آباد در روستای ابراهیم ‌آباد ، در دهستان رستاق شهرستان صدوق استان یزد واقع شده است .این قلعه در قرن هفتم و هشتم هجری قمری ساخته شد .قلعه ابراهیم آباد بنای خشتی و گلی با سردر و رواق ‌های آجری است و بخش ‌های باقی مانده حکایت از آن دارد که قلعه دارای دو حصار بوده و کاربری مسکونی داشته است و که تا چند دهه پیش تمامی اهل روستا در آن زندگی می ‌کردند و اکنون نیز جمعی از خانوار در آن زندگی می‌ کنند و گسترش اساسی آن در یک دوره زمانی حکایت دارد .تزئینات به کار رفته قلعه در کاربندی آجری سردر ورودی ، رواق ‌های پیرامون ، هشتی ، کنگره ‌های خشتی لبه ‌های حصار و برج می باشد

 

اسفنجریه

با توجه به کنکاش تاریخی که از منطقه رستاق انجام پذیرفته مشخص گردیده که بعضی از روستاهای این منطقه قدمت 2هزار ساله دارند که هسته اولیه منطقه رستاق قریه اسفنجریه که فعلاً روستای عزآباد نام دارد.از شخصیتهای مهم روستا را می‌توان مولانا نور‌الدین محمد نوری قاضی‌القضات یزد در دوران صفویه و مرحوم میر عبدالله از عرفای بنام قرن هشتم را نام برد

حسینیه سفید اشکذر

حسینیه سفید اشکذر به خاطر بافت منحصر به فرد و مجرب بودن شهره عام و خاص استان و حتی کشور بوده است. حسینیه سفید اشکذر که در دوران قاجار ساخته شده است این حسینیه سمبل مراسم عزاداری سیدالشهدا ع در اشکذر از دیرباز تاکنون بوده و با توجه به توسعه و تکمیل در سال‌های اخیر، این مهم زیبایی دو چندانی به خود گرفته است. یکی از شورانگیزترین مراسم عزاداری سیدالشهدا ع و یاران باوفایش توسط مردمان این دیار و در دهه محرم و به ویژه در روز عاشورا در این مکان و با شکوه و عظمت هرچه تمام برگزار می‌گردد. این حسینیه در محله توده قرار دارد و در بین اهالی اشکذر از جایگاه ویژه ای برخوردار است

این موزه در حمام قدیمی واقع در محله باغستان اشکذر قرار دارد و مانند اکثر حمام های قدیمی به صورت زیر زمینی طراحی و اجرا شده که با مساحتی حدود 450 مترمربع و سقف های گنبدی شکل و دارای دو حمام کوچک و بزرگ است . آنچه در مورد این موزه حائزاهمیت و فراموش نشدنی است، این است که بیشتر اشیاءاین موزه به همت مردم فرهنگ دوست شهر اشکذر جمع آوری شده است . در مجموع بیش از یکصد وپنجاه و پنج شیءتاریخی ابزار و ادوات کشاورزی، خورجین بافی، نخ ریسی، گیوه چینی، حلاجی در آن موجوداست. چندین مولاژ مربوط به مشاغل سنتی مانند چرخ ریسی، حجامت، دلاکی و… در این موزه قرار دارد.